Έχουν περάσει δεκαοκτώ χρόνια από τη διεξαγωγή του διεθνούς συνεδρίου στη Σαμοθράκη με θέμα τον δοσιλογισμό, καρπός του οποίου υπήρξε η έκδοση του τόμου «Εχθρός εντός των τειχών»: Όψεις του Δωσιλογισμού στην Ελλάδα της Κατοχής. Είναι αυτονόητο ότι το ζήτημα της συνεργασίας με τον κατακτητή στα κατεχόμενα εδάφη κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου δεν έχει χάσει την ερευνητική δυναμική του και νέες μελέτες έχουν προστεθεί έκτοτε τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή ιστοριογραφία. Με τα φώτα του ενδιαφέροντος να πέφτουν περισσότερο στον ένοπλο δοσιλογισμό, κάτι που άλλωστε είχε προτάξει και ο νομοθέτης για την εκδίκαση και την τιμωρία αυτών των νέων εθνικών εγκλημάτων από ειδικά δικαστήρια, άλλες πτυχές αυτού του πολυσύνθετου φαινομένου δεν έχουν τύχει έως τώρα της δέουσας προσοχής.

Με βάση το παραπάνω σκεπτικό διοργανώνεται συνέδριο το οποίο επιδιώκει να εστιάσει στον διοικητικό μηχανισμό που λειτούργησε υπό συνθήκες ξένης κατοχής. Στόχος του είναι να εξετάσει την πολυεπίπεδη δημόσια διοίκηση (ανώτερη και κατώτερη δημοσιοϋπαλληλία, αστυνομικές υπηρεσίες/χωροφυλακή, δικαστικές αρχές, εκπαίδευση, Εκκλησία, δήμοι, κοινότητες, νομαρχίες, φορείς και θεσμοί του δημοσίου κ.λπ.) μέσα από το πρίσμα της συνεργασίας με τους κατακτητές στο πλαίσιο αφενός της ενάσκησης των καθηκόντων των στελεχών της διοίκησης και αφετέρου ως κρατικών λειτουργών δοσιλογικών κυβερνήσεων.

Η έντονη ώσμωση της διοίκησης με την οικονομία αλλά και την ιδεολογική σύμπλευση αναδεικνύει δύο άλλες πτυχές του φαινομένου που επίσης δεν έχουν φωτιστεί επαρκώς, αυτές της οικονομικής και ιδεολογικής συνεργασίας. Αν ιδεολόγοι εθνικοσοσιαλιστές στην κατεχόμενη Ελλάδα υπήρξαν λίγοι, το αδιέξοδο αυτό λύθηκε σχετικά εύκολα με την αντικατάσταση του ναζιστικού προτύπου από το κομμουνιστικό φόβητρο. Εκεί όμως όπου όλες οι πτυχές του δοσιλογισμού επικαλύφθηκαν ήταν στην οικονομία, γιατί η οικονομική συνεργασία με τους κατακτητές αποτέλεσε πεδίο δραστηριοποίησης για ενόπλους, ιδεολόγους, γραφειοκράτες συνεργάτες και κάθε είδους κοινωνικές και επαγγελματικές κατηγορίες που συναρθρώθηκαν γύρω από τη διασπάθιση δημόσιων και ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων με αποκορύφωμα τις περιουσίες των Ελλήνων Εβραίων.

Τι συνέβη όταν η Ελλάδα απελευθερώθηκε και το μεταπολεμικό κράτος συγκρότησε τα ειδικά δικαστήρια δοσιλόγων; Απονεμήθηκε δικαιοσύνη και εκκαθαρίστηκε η δημόσια διοίκηση από όσους είχαν συνεργαστεί με τις κατοχικές δυνάμεις (Γερμανοί, Ιταλοί, Βούλγαροι); Καταδικάστηκαν οι ιδεολόγοι που επιδίωξαν να μετατρέψουν τη χώρα σε ένα μικρό βαλκανικό «Γ΄ Ράιχ»; Ανασυγκροτήθηκε η οικονομία σε νέες βάσεις αφήνοντας πίσω της τη βαριά κληρονομιά της συνεργασίας με τον κατακτητή ή ο χώρος αυτός παρέμεινε κατά βάση απροσπέλαστος για τη μεταπολεμική δικαιοσύνη;  

Η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος ενθαρρύνει ιδιαίτερα τη συμμετοχή νέων ερευνητών από τον χώρο των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, καθώς και εργασίες που εντάσσουν το ελληνικό παράδειγμα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και έρχονται να εξετάσουν συγκριτικά την ελληνική με τη διεθνή εμπειρία.

Γενικοί θεματικοί άξονες:
-Διοικητικός δοσιλογισμός
-Οικονομικός δοσιλογισμός
-Ιδεολογικός δοσιλογισμός
-Μεταπολεμική δικαιοσύνη
-Μνήμη και διαχείριση της ιστορικής «κληρονομιάς του δοσιλογισμού»

Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να αποστείλουν τίτλο και περίληψη της πρότασής τους έως 350 λέξεις και ένα σύντομο βιογραφικό 100 λέξεων έως τις 23 Απριλίου 2023, στο paschaloudi[at]hotmail.com και dordanas[at]otenet.gr.  

Το συνέδριο θα διεξαχθεί στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας μεταξύ 23-25 Ιουνίου 2023. Το πρόγραμμα, καθώς και άλλες λεπτομέρειες  θα ανακοινωθούν μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των προτάσεων. Για κάθε διευκρίνιση μπορείτε να απευθύνεστε στις παραπάνω ηλεκτρονικές διευθύνσεις. 

Φορέας διοργάνωσης: Δίκτυο για τη Μελέτη των Εμφυλίων Πολέμων

Οργανωτική Επιτροπή

Βέργου Παρθενόπη
Γκάτσιου Παναγιώτα
Δημητριάδου Χριστίνα
Δορδανάς Στράτος
Πασχαλούδη Ελένη
Φωτογλίδης Χρήστος

Επιστημονική Επιτροπή

Βόγλης Πολυμέρης
Δαλκαβούκης Βασίλης
Κακουριώτης Σπύρος
Καλογρηάς Βάιος
Μαραντζίδης Νίκος
Μποντίλα Μαρία
Σκουλίδας Ηλίας
Σκαλτσής Δημήτρης
Τσέκου Κατερίνα