Ο 16ος αι. δεν έχει απασχολήσει σε σημαντικό βαθμό την ιστορία των ναυτιλιακών επιχειρήσεων (ν.ε.), που κλίνει εμφανώς προς την περιόδο από το δεύτερο μισό του 18ου αι. και εξής. Και τούτο, παρόλο που ο πρώτος αιώνας μετά από την απώλεια του διοικητικού κέντρου των Ελλήνων, αποτελεί μια καθόλα μεταβατική εποχή τόσο για τις δυνάμεις που κυριαρχούσαν στον ανατολικομεσογειακό χώρο, όπως η Βενετία και η Οθωμανική αυτοκρατορία, όσο και για τη συμμετοχή ξένων ή υπηκόων αυτών των δύο κρατών, όπως οι Έλληνες άνθρωποι της θάλασσας, στο χώρο των επιχειρήσεων. Η Βενετία, ως πόλη αλλά και ως κράτος, διαδραμάτισε ξεχωριστό ρόλο στην ανάπτυξη των ελληνικών
συμφερόντων ν.ε. είτε περιορίζοντας το πεδίο δράσης των μη προνομιούχων επιχειρηματιών είτε ενθαρρύνοντας αυτές τις δραστηριότητες και επιτρέποντας έτσι τη σταδιακή ένταξη των τελευταίων στα εμποροναυτιλιακά της κυκλώματα.
Αξιοποιώντας τις κατακτημένες γνώσεις αλλά και συγκεκριμένα εργαλεία ανάλυσης, προτείνουμε ένα μοντέλο που θα μπορούσε να ερμηνεύσει τις διαφαινόμενες τάσεις στην εξέλιξη της ιστορίας των ν.ε. των Ελλήνων στον 16ο αιώνα, βασιζόμενοι σε ποσοτικά δεδομένα και εντοπίζοντας τα ξεχωριστά ποιοτικά χαρακτηριστικά του φαινομένου.