On croit souvent qu’en terre d’islam, l’alcool se serait heurté au mur infranchissable de l’interdit religieux. Comme si le Coran – qui prohibe le vin ici-bas, mais le promet dans l’au-delà –avait réglé la question une fois pour toutes. Comment comprendre, alors, la promotion du raki, dont la production est attestée dès le XVIe siècle, au rang de « boisson nationale » dans la Turquie moderne ? Ou le goût parfois immodéré du sultan Mahmud II pour le champagne ? En réalité, dans une longue durée rythmée par l’alternance de périodes de prohibition et de libéralisation, vins et autres boissons alcoolisées n’ont cessé d’être consommés dans l’immense espace multiconfessionnel de l’Empire ottoman. C’est cette histoire discrète, histoire des marges et de la transgression, mais aussi de véritables « cultures du boire », qui se trouve ici révélée. Des tavernes interlopes d’Istanbul aux libations secrètes des élites en passant par les vignobles de Thrace ou d’Anatolie, des rituels soufis aux éclats de la poésie bachique, des indignations plus ou moins feintes des religieux aux hésitations du pouvoir – jusque dans la Turquie actuelle –, l’alcool devient le précipité d’une vaste histoire sociale, culturelle et politique. ['Epilogue' de Nicolas Elias et Jean-François Pérouse]

Η στάση απέναντι στον θάνατο, η θρησκευτικότητα γενικά, τα δημογραφικά φαινόμενα κλπ. μας οδηγούν στο να θέσουμε άλλο ένα ερώτημα: κατά πόσον οι νοοτροπίες και συμπεριφορές επηρεάστηκαν κατά τη διάρκεια του 1821, αν προέκυψαν νέες ευαισθησίες, αν σχηματίστηκε η εικόνα ενός διαφορετικού κόσμου σε αντίθεση με το όραμα της σωτηρίας που είχε επιβάλει η εκκλησία, το πώς συνειδητοποιείται και βιώνεται η Επανάσταση ανάλογα με τις περιοχές και τις κοινωνικές ομάδες. Και στο επίπεδο της καθημερινότητας διερευνητέο, επίσης, πώς αντιμετωπίζονται τα διάφορα προβλήματα που η επαναστατική διαδικασία τα φέρνει, πολλές φορές βιαίως, υπό νέα διαπραγμάτευση: η διαφορετική αίσθηση του χώρου και του χρόνου, ιδιαίτερα λόγω της μεγάλης κινητικότητας ανθρώπων και ιδεών· οι αλλαγές στην ένδυση, τον οπλισμό, τη διασκέδαση, τη διατροφή, την κατοικία, στα επιδεικτικά μοντέλα γενικά· η διάθεση για άμεση χαρά και απόλαυση, σε συνδυασμό με την αίσθηση ή τον φόβο του επικείμενου θανάτου. Ποιος τελικά είναι ο εηαναστατημένος 'Ελληνας; Δεν είναι ακόμη εύκολη μια συνεκτική απάντηση. Ωστόσο, κάποια στοιχεία που διάσπαρτα αναφέρθηκαν, δείχνουν ότι αυτό το ερευνητικό πεδίο δεν θα λειτουργήσει εν κενώ και ότι η δυναμική της Επανάστασης άφησε, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, το βαθύτερο αποτύπωμά της σε όλους που συμμετείχαν σε αυτή, επώνυμους και μη. (Ο επαναστατημένος 'Ελληνας, από το σχετικό κεφάλαιο του βιβλίου)

Piketty guides us with elegance and concision through the great movements that have made the modern world for better and worse: the growth of capitalism, revolutions, imperialism, slavery, wars, and the building of the welfare state. It’s a history of violence and social struggle, punctuated by regression and disaster. But through it all, Piketty shows, human societies have moved fitfully toward a more just distribution of income and assets, a reduction of racial and gender inequalities, and greater access to health care, education, and the rights of citizenship. Our rough march forward is political and ideological, an endless fight against injustice. To keep moving, Piketty argues, we need to learn and commit to what works, to institutional, legal, social, fiscal, and educational systems that can make equality a lasting reality. At the same time, we need to resist historical amnesia and the temptations of cultural separatism and intellectual compartmentalization. At stake is the quality of life for billions of people. We know we can do better, Piketty concludes. The past shows us how. The future is up to us.

Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου εγκαινιάζει μια νέα εποχή για την Δ. Ευρώπη με τον Αμερικανικό παράγοντα να παίζει καθοριστικό ρόλο στην επανεκκίνηση της οικονομικής και πολιτικής ζωής. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1940, οι έννοιες της Ανασυγκρότησης και της Ανάπτυξης καταλαμβάνουν σταθερή θέση στην ρητορική των δυτικοευρωπαϊκών Κυβερνήσεων και κατ’ ένα μεγάλο βαθμό εκφράζονται μέσα από την σύνδεση της συλλογικής και ατομικής ευημερίας με την αγορά. Η κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών προβάλλεται από τις μεταπολεμικές κυβερνήσεις και τα ΜΜΕ ως δικαίωμα και συνάμα ευθύνη του μεταπολεμικού πολίτη, ενώ παράλληλα συνδέεται άμεσα με την υπόσχεση του εκδημοκρατισμού.